Witamina A zaliczana jest do retinoidów. Pełnią one w organizmie funkcję niezbędnego składnika odżywczego. Warto wspomnieć, że retinoidy są rozpuszczalne w tłuszczach i dlatego produkty zawierające witaminę A najlepiej spożywać w posiłkach, które dostarczają tłuszcze. 
Czy są osoby, które szczególnie powinny uważać na witaminę A? Czy witamina A pomaga w leczeniu trądziku?
Istnieje wiele pytań odnośnie tej grupy organicznych związków chemicznych, a my postaramy się jak najprościej na nie odpowiedzieć.

Jakie są najważniejsze właściwości witaminy A?

• Wzmacnia układ odpornościowy
• Jest niezbędna do prawidłowego procesu widzenia
• Może zapobiegać rozwojowi nowotworów
• Poprawia wygląd skóry oraz wspomaga leczenie trądziku
• Bierze udział w syntezie białek i w przemianach lipidów (tłuszczów)
• Sprzyja zdolności regeneracyjnej komórek
• Uczestniczy w prawidłowym przebiegu procesów wzrostowych

Witamina A występuje jako retinol w produktach pochodzenia zwierzęcego i w formie prowitaminy A (beta-karotenu) w produktach pochodzenia roślinnego. Związki te mają różną aktywność biologiczną. 
Warto również zaznaczyć, że witamina A jest odporna na działanie wysokiej temperatury, ale kontakt z miedzią lub żelazem powoduje jej zanik. 

Co jest najlepszym źródłem witaminy A?

• Tran
• Podroby
• Bataty
• Marchew
• Jarmuż
• Dynia
• Szpinak
• Mleko
• Ser żółty
• Żółtko jaj
• Masło
• Pomidory
• Papryka czerwona
• Brokuł
• Wołowina
• Mięso drobiowe
• Ryby
• Jogurt
• Kefir
• Sałata rzymska
• Roszponka
• Melon

Zalecana dzienna dawka do spożycia witaminy A wynosi w przypadku zdrowych dorosłych osób: dla kobiet- 700 µg RAE (kobiety ciężarne- 770 µg RAE i kobiety karmiące- 1300 µg RAE), a dla mężczyzn- 900 µg RAE (wartości podane w mikrogramach równoważnika retinolu).

Przy odpowiednio zbilansowanej diecie bardzo trudno o niedobór witaminy A – tym bardziej, że jest odkładana w tkance tłuszczowej i wątrobie.
Jednak jej nadmiar może być szkodliwy, szczególnie dla kobiet w ciąży. Przedawkowanie tej witaminy może spowodować rozwój wad wrodzonych u płodu. 
Warto dodać, że wzrost zapotrzebowania na witaminę A występuje u osób m.in. podczas długotrwałego stresu i infekcji, z chorobami układu pokarmowego oraz przy stosowaniu diety zawierającej zbyt małe ilości tłuszczu.
Niedobór witaminy A w organizmie może być spowodowany: zaburzeniem wchłaniania witaminy A (może mieć ono różne podłoże dlatego należy je zdiagnozować), zbyt ubogą dietą, paleniem tytoniu i piciem alkoholu. 

Jakie są objawy i skutki niedoboru witaminy A?

• Bardzo przesuszona skóra na łokciach, kolanach, ramionach i udach
• Niedowidzenie o zmierzchu i w nocy (tzw. kurza ślepota)
• Suchość gałki ocznej (brak łez)
• Zmniejszona odporność na infekcje
• Zahamowanie wzrostu
• Zmiany w układzie nerwowym
• Zaburzenia miesiączkowania i płodności
• Dzwonienie w uszach

Witamina A w nadmiernych ilościach jest toksyczna.

Jakie są objawy i skutki nadmiaru witaminy A?

• Drażliwość
• Zaburzenia żołądkowo-jelitowe
• Zmiana zabarwienia skóry
• Powiększenie wątroby i śledziony
• Świąd skóry
• Bóle głowy
• Światłowstręt
• Drgawki
• Łamliwość paznokci i wypadanie włosów

Witamina A jest jedną z najwcześniej odkrytych witamin, ale dopiero na przełomie XIX i XX wieku udało się ustalić związek między nieprawidłowym odżywianiem a rozwojem głównego objawu niedoboru witaminy A – niedowidzenia o zmierzchu i w nocy. 

---